สนับสนุนโดย กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
กระทรวงวัฒนธรรม



สัมผัสไทย ให้ชุมชนเล่าเรื่อง
ชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านภู
ตำบลบ้านเป้า อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร
บ้านภู ตำบลบ้านเป้า อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร เป็นชุมชนเผ่าผู้ไทย เดิมบ้านภูเป็นส่วนหนึ่งของเมืองหนองสูง ซึ่งตั้งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 ในปี พ.ศ. 2387 ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวผู้ไทยที่อพยพมาจากเมืองคำอ้อเขียวและเมืองวัง (เมืองวังในปัจจุบัน คือ บ้านนายม สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว) ซึ่งอยู่ทางฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงในแคว้นสิบสองจุไท โดยโปรดเกล้าแต่งตั้งให้ท้าวศรีหนามจากเมืองคำอ้อมาเป็นเจ้าเมืองหนองสูง มีนามว่า พระไกรสรราช
เมื่อปี พ.ศ. 2424 ชาวเมืองหนองสูงบางส่วนได้อพยพย้ายถิ่นฐาน เนื่องจากพื้นที่บริเวณนี้เกิดปัญหาน้ำท่วมทุกปี เกิดโรคระบาดรุนแรง ชาวบ้านเรียกว่า โรคห่า (โรคท้องร่วง) พื้นที่ทำกินเหลือน้อยลง และในปีนั้นเองมีเสือมากินม้าที่ชาวบ้านเลี้ยงไว้ ชาวบ้านจึงเชื่อว่าถ้าเสือกินมาได้ต่อไปเสือก็จะกินคน จึงเกิดความหวาดกลัว ทำให้มีชาวบ้านกลุ่มหนึ่งรวมตัวกันประมาณ 20 ครัวเรือน โดยการนำของเจ้าสุโพธิ์สมบัติ เจ้ามหาสงคราม เจ้ามหาเสนา และเจ้ากิตติราช ได้พาชาวบ้านกลุ่มนี้อพยพลงมาทางใต้ ข้ามภูเขามาตั้งถิ่นฐานอยู่บนฝั่งขวาของห้วยกระเบียน ซึ่งมีเจ้าเมืองนนท์ได้มาอาศัยอยู่ก่อนแล้ว แต่เนื่องด้วยเจ้าเมืองนนท์เป็นผู้มีวิชาคาถาแก่กล้า จึงมีคนกล่าวหาว่าเป็นผีปอบ เจ้าเมืองนนท์และชาวบ้านอีกส่วนหนึ่งจึงย้ายมาอยู่ที่นาผักขะญ้า เรียกชื่อว่า บ้านหลุบภู ให้เจ้าสุโพธิ์สมบัติเป็นหัวหน้าหมู่บ้าน แต่บริเวณนี้เป็นหุบเขาจึงประสบปัญหาน้ำท่วมทุกปี
จนในปี พ.ศ. 2445 ได้พาราษฎรย้ายบ้านมาตั้งอยู่บนเนินเขาซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านในปัจจุบัน ต่อมาเมื่อราชการได้สำรวจเขตแดนเมือง เขตหมู่ บ้านหลุบภูจึงได้เปลี่ยนชื่อเป็นบ้านภู จนถึงปัจจุบัน
ประชากรในชุมชนส่วนใหญ่เป็นชาวผู้ไทย มีวัฒนธรรมและประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง ทั้งภาษาผู้ไทย ที่บางคำคล้ายๆกับภาษาอีสานทั่วไปแต่ก็มีคำเฉพาะที่เป็นภาษาของชาวผู้ไทย ที่มีความแตกต่างของสำเนียงการพูด เช่น มากะดี๋เจ๋อ เมอกะคิดฮอด แปลว่า มาก็ดีใจ ไปก็คิดถึง เป็นต้น
ประวัติชุมชน

